Họa sĩ Phan Kế An sinh ngày 20 -3 -1923, quê ở thôn Mông Phụ, xã Đường Lâm, thị xã Sơn Tây, là con trai của Khâm sai đại thần Phan Kế Toại từng giữ chức Bộ trưởng Nội vụ, Phó Thủ tướng Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hoà.
TÁC PHẨM TIÊU BIỂU
- Nhớ một chiều Tây Bắc
- Những đồi cọ
- Bác Hồ làm việc lán Nà Lừa
- Hà Nội tháng 12 năm 1972
- Cánh đồng bản Bắc
- Gác chuông (trưng bày tại Bảo tàng Phương Đông – Liên Xô cũ)
- Bụi nứa miền xuôi (được trưng bày tại Bảo tàng Quốc gia Hermitage)
PHONG TẶNG, DANH HIỆU
- Giải nhất tại Triển lãm Mỹ thuật Toàn quốc (1951 – 1955 – 1960)
- Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật (2001)
- Huân chương Độc lập hạng Ba
Ông học khoá 18 tại Trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương (École des Beaux- Arts de l’Indochine), nay là Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam – 42 phố Yết Kiêu, Hà Nội. Ông là một trong những hội viên đầu tiên của ngành hội họa – Hội Mỹ thuật Việt Nam ngay từ năm 1957…
Thời kỳ kháng chiến chống Pháp, họa sĩ Phan Kế An tham gia hoạt động ở chiến khu Việt Bắc cùng với các họa sĩ đàn anh lúc bấy giờ là Mai Văn Nam, Tạ Thúc Bình, Vĩnh Noãn, Mai Văn Hiến, Lê Phá, Kim Đồng, Phan Thông, Nguyễn Tư Nghiêm, Tôn Đức Lượng, Nguyễn Văn Thiện…
Họa sĩ Phan Kế An thành công ở thể loại tranh sơn mài, tranh sơn dầu, mà nổi tiếng nhất là bức “Nhớ một chiều Tây Bắc” được vẽ vào mùa đông năm 1950, thời gian ông đi kháng chiến với tư cách là đặc phái viên của báo Sự Thật, bức tranh đã gợi cho hoạ sĩ – nhà thơ Đoàn Việt Bắc sáng tác thơ và nhạc sĩ Vũ Thanh phổ nhạc cho ca khúc “Nhớ một chiều Tây Bắc”. Nhưng đặc biệt nhất, ông là họa sĩ đầu tiên được vẽ ký họa chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh vào năm 1948 ở chiến khu Việt Bắc và có khoảng 20 tác phẩm về Người.
Ngoài ra Phan Kế An còn nổi tiếng trong các thể loại tranh đả kích – châm biếm với bút danh Phan Kích và ký họa, ông là người đầu tiên được ký họa chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh do Trường Chinh đặt nhiệm vụ vào năm 1948, trong thời gian này ông đã sáng tác hơn 20 bức tranh về Bác, sau này được in lên báo Sự Thật số tháng 12 năm 1948. Hầu hết văn nghệ sĩ uy tín của nước ta thời đó như Nguyên Hồng, Thế Lữ, Nguyễn Công Hoan, Nguyễn Huy Tưởng, Nguyễn Tuân, Hoài Thanh, Hoàng Trung Thông, Trần Lê Văn, Quang Dũng, Hoàng Cầm, Anh Thơ đều được Phan Kế An ký họa.
Redbrick Art tổng hợp
